شبکه چیست؟
وقتی صحبت از تعریف شبکه در بحث شبکه های کامپیوتری می شود یعنی مجموعه ای از کامپیوترها به هر شکل ( کامپیوتر شخصی ، لپتاپ ، سرور ، گوشی ، تبلت و … ) با استفاده از ارتباطات به هر شکلی ( کابلی ، بیسیم ، فیبر نوری … ) به هم متصل شده اند. و چیزی را ( فایل ، خدمات ، صدا و … ) به اشتراک می گذارند.
یعنی هر جایی که شما یک سرویس را از طریق گوشی یا کامپیوتر خود دریافت کردید ، یک شبکه کامپیوتری وجود دارد. سرویس دهنده اینترنتی شما یک شبکه کامپیوتری است. استعلام خلافی خودروی شما دارای سرور است و این یک خدمت از یک شبکه کامپیوتری به حساب می آید. و این خلاصه ترین و بهترین تعریف از شبکه است: شبکه مجموعه ای از کامپیوترهاست که برای به اشتراک گذاری اطلاعات به هم متصل شده اند.
کاربرد شبکه های کامپیوتری
شبکه های کامپیوتری کاربرد مشخصی دارند. این روزها شما قطعا کاربرد شبکه های کامپیوتری را به خوبی درک می کنید. همینکه شما الان در حال خواندن این مقاله هستید. یعنی از یک خدمت شبکه های کامپیوتری به نام وب یا Web Service استفاده می کنید. بصورت خلاصه مهمترین خدماتی که شبکه های کامپیوتری به شما ارائه می دهند را می توانیم به شکل زیر بیان کنیم :
- خدمت انتقال فایل
- خدمت انتقال صوت
- خدمت مسیریابی
- خدمت دوستیابی و شبکه های اجتماعی
- خدمت ارتباطات صوتی و تصویری
- خدمات آموزشی
- خدمات بازاریابی
- و …
بهتر است که کاربردهای شبکههای کامپیوتری را در چند جنبه مختلف دیگر هم بررسی کنیم:
کاربرد تجاری:
بزرگترین چالش یک شرکت، کارخانه و یا کسب و کار تصمیماتی است که باید بگیرد تا بازارش را از دست ندهد. هر واحد تجاری شامل بخش های مختلف از جمله، واحد فروش، بازاریابی، مالی، خدمات پس از فروش، تولید و … است که هر یک از این واحدها، خروجی مشخصی دارند که مدیریت برای تصمیم گیری نهایی نیاز دارد، این خروجی ها و اطلاعات را یکپارچه کند و حتی آنها را با دیگر واحدها به اشتراک بگذارد تا بتواند برای نیل به اهداف تجاری خود از آنها استفاده کند. در کنار اشتراک داده و منابع، اشتراک تجهیزات یا همان اشتراک سخت افزار هم در واحدهای تجاری اتفاق می افتد. به عنوان مثال به جای خرید پرینتر به تعداد افراد، یک پرینتر برای کل مجموعه تهیه کرده و آن را از طریق شبکه بین تمامی افراد به اشتراک می گذارید. و در نهایت اشتراک نرم افزاری هم بسیار ضروری است.
کاربرد خانگی:
امروزه اکثر مردم دنیا در خانه خود یک کامپیوتر دارند. مهمترین دلایل آن می تواند دسترسی به اطلاعات پراکنده سراسر دنیا، ارتباطات دو جانبه، سرگرمی های تعاملی و تجارت الکترونیک باشد که همه این کارها از طریق اتصال به اینترنت امکان پذیر است .
در این نوع کاربرد نیز از امکان ارتباطی موجود در اینترنت، ارتباط همتا- به – همتا استفاده می شود. که هر کدام لیستی از افراد مجاور خود را در اختیار دارند، مانند ایمیل).
تجارت الکترونیک نیز از مهم ترین کاربردهای خانگی شبکههای کامپیوتری است . امروزه میلیون ها نفر در سرتاسر دنیا هر روز، مایحتاج خود را به طور مستقیم از اینترنت تهیه می کنند . هزاران شرکت بزرگ و کوچک کاتالوگ محصولات خود را با شکل و شمایلی جذاب روی اینترنت گذاشته اند. و برای خرید هریک از آنها روی جنس مورد نظر یک کلیک کنید. کالایی خریده اید ولی نمی دانید چطور کار می کند؟ نگران نباشید، باز هم اینترنت به شما کمک می کند و هر اطلاعات و راهنمایی که بخواهید در اختیارتان قرار می دهد.
کاربردهای همراه:
کامپیوتر های سیار و دستیاران دیجیتالی یکی از سریعترین رشدها را در صنعت کامپیوتر تجربه میکند.برای ارتباط این کامپیوترها به همدیگر یا کامپیوترهای خانگی و دفتری باید به فکر شبکههای بی سیم بود. جالبترین کاربرد شبکههای بی سیم ایجاد دفترهای سیار است .شبکه های بی سیم در امور حمل و نقل نیز تحولی بزرگ را ایجاد کرده اند. این شبکهها از نظر نظامی نیز دارای اهمیت هستند. باید به این نکته توجه کرد که هر شبکه بی سیمی الزاما سیار نیست . می توان بعنوان مثال به تلفن ها همراه (سیار) و تلفن های بی سیم اشاره کرد.
نحوه عملکرد شبکه های کامپیوتری
اگر بخواهیم به ساده ترین شکل ممکن نحوه کار شبکه های کامپیوتری را توضیح بدهیم اینطور تعریف می کنیم که تجهیزاتی مثل کامپیوتر، تبلت، گوشی و … دارای کارت شبکه هستند ( بصورت وایرلس یا کابلی ). این وسایل از طریق ارتباطات کابلی یا بیسیم به دستگاهی به نام سویچ یا اکسس پوینت وایرلس متصل می شوند. این اکسس پوینت برای ارتباط با شبکه ای دیگر ( اینترنت یا اینترانت ) به یک روتر متصل می شود و در نهایت ارتباط فیزیکی با کامپیوترها برقرار می شود.
اینها زیرساخت ماجراست. اما در پس زمینه، ارتباطات شبکه در قالب ارسال بسته های اطلاعاتی که در قالب یک مکانیزم مشخص و دقیق توسط لایه های شبکه ( لایه های OSI ) طراحی و تولید می شوند. بین کامپیوترها جابجا و منتقل می شوند. باز هم به زبان ساده تر، ابتدا اطلاعات در قالب بسته های اطلاعاتی در می آید. منتقل می شود و در نهایت مجدد تبدیل به اطلاعات می شود. این ساده ترین تعریف نحوه کارکرد شبکه های کامپیوتری است.